Witamina D3 w Zdrowiu i Sporcie

Witaminy są jednym z elementów prawidłowego odżywiania i funkcjonowania organizmu.

Wit D3 jest bardzo istotną witaminą, wpływa na wiele mechanizmów regulacyjnych.

Czynnikami wpływającymi na intensywność syntezy witaminy D3 w organizmie są:

– położenie geograficzne: na terenach położonych powyżej 370 szerokości geograficznej wartość natężenia promieniowania nie przekracza 20mJ /cm2/zatem nie osiąga wartości niezbędnej do zaindukowania syntezy wit D3. Przebywanie na terenie silnie zurbanizowanym, o dużym stopniu zanieczyszczenia powietrza również przyczynia się do zmniejszenia syntezy wit. D3. Pora roku i pora dnia ma również wpływ na syntezę. W okresie od listopada do lutego kąt padania promieni słonecznych jest na tyle mały, że promienie słoneczne nie dostarczają fotonów UFB do skóry. Synteza wit. D3 jest najbardziej efektywna między 10-15 godziną w okresie letnim.

– proces starzenia: jest następnym czynnikiem ograniczającym syntezę, np. u osób
po 70 roku życia spada ona nawet o 75 %. Otyłość: to następny czynnik powodujący kumulowanie wit D3 w tkance tłuszczowej i ograniczenie ekspozycji na światło i jest niższa o ponad 50% niż u osób z prawidłową masą ciała. Używanie filtrów słonecznych, preparatów SPF z numerem 8 redukuje syntezę w 95%, a preparat nr 15 nawet w 99 %.

Jedną z najważniejszych funkcji wit D3 jest wpływ na jelita, nerki i kości czyli tzw. działanie klasyczne, drugą stroną działania wit D3 jest działanie nieklasyczne tj. immunomodulające, wpływ na schorzenia układu oddechowego(astma oskrzelowa, zapobieganie zaostrzeniom), wpływ na gospodarkę węglowodanową, działanie przeciwnowotworowe . Badania naukowe wskazują, że stężenie wit D3 mniejsze niż 20ng /ml jest związane z 30-50% zwiększeniem ryzyka zachorowania na nowotwory jelita grubego, prostaty i sutka . Ochronne działanie wit D3 wpływa także na układ krążenia chroniąc przed ryzykiem zachorowania na nadciśnienie tętnicze i nadmiernym rozrostem mięśnia sercowego. Hipowitaminoza D3 wiąże się ze zwiększonym działaniem autoimmunologicznym i zwiększonym ryzykiem rozwoju nie tylko cukrzycy typu I, lecz także chorobą Leśnieskiego – Chrona, chorób tkanki łącznej (zap.reumatoidalne stawów, łuszczycy, toczeń).

W związku z tym należy przyjmować dla zdrowia odpowiednie dawki profilaktyczne tej witaminy zależnie od masy ciała i rodzaju żywienia. Podaż dawek u dzieci do 10 roku życia 600-2000j/dobę.

Dzieci i młodzież od 11-18 roku życia 2000j /dobę, dzieci i nastolatki z otyłością >90 centyla 1200-2000j/dobę. Dorośli 800-2000j, nawet do 4000j/dobę . Kobiety planujące ciąże zgodnie z wytycznymi dla dorosłych. Ciężarne 1500-2000j/dobę co najmniej od 2 trymestru ciąży, matki karmiące naturalnie do 4000j/dobę. Osoby dorosłe z otyłością i powyżej 65 roku życia do 10000 j/dobę.

Przyjmowanie witaminy D3 w preparatach wielowitaminowych jest zdecydowanie niewystarczające. W miesiącach od września do kwietnia jest zalecana lub przez cały rok w przypadku niewystarczającej syntezy skórnej tj. starszy wiek i warunki nasłonecznienia obniżone.

Należy więc, przyjmować wit D3 celem dobrej kondycji psycho-fizycznej, a dobra kondycja to przepis na szczęście.

Lek. med. Jolanta Siwek
Specjalista medycyny sportowej, dziecięcej i rodzinnej
Poradnia Medycyny Sportowej
ZOZ Salus Ostrzeszów